HOME › python cơ bản - lập trình python cho người mới bắt đầu>>07. lệnh điều kiện trong python

Cấu trúc điều kiện trong python

7 tháng 3 ,2024

Trong lập trình Python, cấu trúc điều kiện là một phần quan trọng giúp kiểm tra điều kiện và thực hiện các hành động tương ứng dựa trên kết quả của điều kiện đó. Cấu trúc điều kiện giúp chúng ta xây dựng các chương trình linh hoạt và mạnh mẽ, cho phép thực hiện các quyết định dựa trên dữ liệu và điều kiện cụ thể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cấu trúc điều kiện trong Python, cách chúng hoạt động và cách sử dụng chúng trong các tình huống lập trình.

Cấu Trúc Cơ Bản của Điều Kiện

Trong Python, câu lệnh điều kiện cơ bản nhất là if. Cấu trúc cơ bản của câu lệnh if như sau:

if điều_kiện:
    # Hành động được thực hiện nếu điều_kiện là đúng
    hành_động

Trong đó:

điều_kiện là một biểu thức hoặc biến mà chúng ta muốn kiểm tra.
hành_động là các câu lệnh sẽ được thực thi nếu điều_kiện là đúng.

Ví dụ:

number = 10

if number > 0:
    print("Số dương")

Trong ví dụ này, chúng ta kiểm tra xem số number có lớn hơn 0 hay không. Nếu điều kiện đúng, thông báo “Số dương” sẽ được in ra màn hình.

Chi tiết vui lòng xem tại bài if trong Python

Cấu Trúc if-else

Cấu trúc if-else cho phép thực hiện một hành động nếu điều kiện là đúng và một hành động khác nếu điều kiện là sai. Cú pháp của cấu trúc if-else như sau:

if điều_kiện:
    # Hành động được thực hiện nếu điều_kiện là đúng
    hành_động_1
else:
    # Hành động được thực hiện nếu điều_kiện là sai
    hành_động_2

Hãy xem một ví dụ đơn giản về cách sử dụng cấu trúc if-else để xác định một số là dương hay không:

number = -5

if number > 0:
    print("Số dương")
else:
    print("Số không dương")

Trong ví dụ này, chúng ta kiểm tra xem số number có lớn hơn 0 hay không. Nếu điều kiện đúng, chương trình sẽ in ra “Số dương”, ngược lại nếu điều kiện là False, chương trình sẽ in ra “Số không dương”.

Chi tiết vui lòng xem tại bài if else trong python

Cấu Trúc if-elif-else

Cấu trúc if-elif-else cho phép thực hiện một loạt các kiểm tra điều kiện tuần tự và thực hiện hành động tương ứng với điều kiện đúng đầu tiên. Cú pháp của cấu trúc if-elif-else như sau:

if điều_kiện_1:
    # Hành động được thực hiện nếu điều_kiện_1 là đúng
    hành_động_1
elif điều_kiện_2:
    # Hành động được thực hiện nếu điều_kiện_1 sai và điều_kiện_2 là đúng
    hành_động_2
else:
    # Hành động được thực hiện nếu tất cả các điều_kiện đều sai
    hành_động_mặc_định

Hãy xem một ví dụ đơn giản về cách sử dụng cấu trúc if-elif-else để xác định loại hình của một tam giác dựa trên độ dài các cạnh:

a = 3
b = 4
c = 5

if a == b == c:
    print("Tam giác đều")
elif a == b or b == c or a == c:
    print("Tam giác cân")
elif a**2 + b**2 == c**2 or b**2 + c**2 == a**2 or a**2 + c**2 == b**2:
    print("Tam giác vuông")
else:
    print("Tam giác thường")

Trong ví dụ này, chúng ta kiểm tra các điều kiện để xác định loại hình của tam giác dựa trên độ dài của các cạnh. Nếu các cạnh bằng nhau, đó là tam giác đều. Nếu hai cạnh bằng nhau, đó là tam giác cân. Nếu thỏa mãn định lý Pythagoras, đó là tam giác vuông. Trong trường hợp không thỏa mãn các điều kiện trên, đó là tam giác thường.

Chi tiết vui lòng xem tại bài if elif else trong Python

Ứng Dụng của Cấu Trúc Điều Kiện

Kiểm Tra Điều Kiện: Cấu trúc điều kiện giúp kiểm tra một hoặc nhiều điều kiện và thực hiện các hành động tương ứng.
Xử Lý Trường Hợp Đặc Biệt: Chúng ta có thể sử dụng cấu trúc điều kiện để xử lý các trường hợp đặc biệt hoặc xử lý ngoại lệ.
Tương Tác với Người Dùng: Cấu trúc điều kiện thường được sử dụng để tương tác với người dùng, chẳng hạn như kiểm tra và xử lý đầu vào từ người dùng.

Kết Luận

Trên đây Kiyoshi đã hướng dẫn bạn về cấu trúc điều kiện trong python rồi. Cấu trúc điều kiện là một phần không thể thiếu trong lập trình Python, cho phép chúng ta thực hiện các quyết định dựa trên điều kiện cụ thể. Bằng cách sử dụng các cấu trúc điều kiện này một cách hiệu quả, chúng ta có thể viết mã nguồn Python dễ đọc và hiệu quả hơn, giảm thiểu sự lặp lại và tăng tính linh hoạt trong mã nguồn của mình.